7| De invloed van cognitie op ons dagelijks leven

11 augustus 2025 Nicole Ebus
Cognitieve functies spelen een cruciale rol in ons dagelijks leven. Ze stellen ons in staat om informatie te verwerken, beslissingen te nemen, problemen op te lossen en doelgericht te handelen. Wanneer deze functies verstoord raken, bijvoorbeeld door hersenletsel, neurologische aandoeningen of overbelasting, kunnen alledaagse activiteiten een uitdaging worden. Binnen de ergotherapie ligt de focus op het ondersteunen van mensen bij deze beperkingen, met als doel het behouden of herwinnen van zelfstandigheid.

Wat is cognitie?

Cognitie verwijst naar alle mentale processen die betrokken zijn bij het waarnemen, verwerken, opslaan en gebruiken van informatie. Het is de verzamelnaam voor de functies die we gebruiken om te denken, leren, begrijpen, onthouden, communiceren en problemen op te lossen.

Hoe beïnvloedt cognitie ons dagelijks leven?

Cognitie vormt de basis voor vrijwel alle mentale processen die nodig zijn om alledaagse handelingen uit te voeren. Denk hierbij aan; koken, het doen van de boodschappen, autorijden, werken, etc.

Gedurende de hele dag doen we een beroep op onze cognitieve vaardigheden. We richten onze aandacht op iets en concentreren ons, we verwerken informatie, we gebruiken ons geheugen en we zetten onze executieve functies hierbij in. Wanneer één of meerdere van deze functies verstoord zijn, kan dit leiden tot beperkingen in het zelfstandig functioneren.

De behandeling

Binnen Ergotherapie Reuver hebben wij ons gespecialiseerd in de werking van het brein en de invloed hiervan op het dagelijks handelen, of dit nu het gevolg is van hersenletsel, een neurologische aandoening of van overbelasting.

De behandeling kan bestaan uit:

  • Psycho-educatie, het geven van informatie en voorlichting aan de cliënt en partner/mantelzorger over de werking van ons brein en de factoren die hierop van invloed zijn in relatie tot het dagelijks functioneren
  • Inzicht krijgen in het niveau van cognitief functioneren tijdens de uitvoer van dagelijkse activiteiten. Dit doen we door:
    • In gesprek te gaan met de cliënt en indien nodig diens partner/mantelzorger
    • Het objectief observeren en analyseren van het handelen tijdens het uitvoeren van dagelijkse activiteiten in de eigen omgeving
  • Het oefenen en trainen van de cognitieve vaardigheden die een rol spelen bij de uitvoer van de handelingen.
  • Het aanleren en het toepassen van compensatiestrategieën als de cognitieve stoornis niet goed herstelt. Denk hierbij aan;
    • Het ondersteunen van ons extern geheugen: gebruik van agenda’s, herinneringsapps, een sprekende kalenderklok
    • Structureren en plannen: het aanbrengen van vaste routines of het opdelen van taken
    • Omgevingsaanpassingen: een rustige, prikkelarme (werk)plek creëren
    • Het aanleren van een bepaalde werkwijze (strategie): bijvoorbeeld het hardop denken, het maken van schema’s, lijstjes

Ergotherapie en functionele diagnostiek

Ergotherapeuten spelen een essentiële rol in de functionele diagnostiek. Vaak is er, naast de medische diagnose die wordt gesteld door een medisch specialist of (huis)arts – ook wel klinische basisdiagnostiek genoemd – behoefte aan aanvullende diagnostiek gericht het dagelijks functioneren. In dergelijke gevallen schakelt de arts de ergotherapeut of andere relevante disciplines in om deze functionele aspecten verder in kaart te brengen.

Wij als ergotherapeuten zijn gespecialiseerd in het observeren van de persoon in relatie tot zijn dagelijkse handelingen en de omgeving waarin deze plaatsvinden. Wat ons als ergotherapeuten onderscheidt van andere zorgprofessionals, is de focus op het uitvoeren van dagelijkse activiteiten als uitgangspunt voor behandeling en begeleiding.